Het auteursrecht bestaat niet meer
Je maakt een prachtige foto. Het wordt een iconische foto. En 3 jaar later zie je hetzelfde beeld terug in een publiciteitscampagne en daarvan afgeleid, als logo voor een product, waarvan er miljoenen zijn verkocht. Oke...het is ietsje anders, maar de gelijkenissen zijn overduidelijk treffend. Guess what, het is geoorloofd. Dames en heren: pikken mag, creatie is een momentopname niemands eigendom.
Lenen is geen pikken To Japanise was vroeger een werkwoord. Je zag een buslading Japanners op de beurs, ieder product fotograferend waarna ze de volgende dag weer terugvlogen naar Japan. Korte tijd later zag je een Japanse versie van jouw product op de markt verschijnen. De chinezen zijn al een tijdje de absolute keizer op dit gebied.
Legaal De VS spant nu de kroon: het kopiëren van andermans creatie is sinds kort gelegaliseerd. Feitelijk heeft de rechter het auteursrecht opgeheven. De casus. In 1984 legt de Nederlandse fotograaf Jacobus Rentmeester het toenmalige talent Michael Jordan vast, als student aan de Universiteit van North Carolina. Jordan hangt in de lucht in een met gras begroeide heuvel met een basketbalring als prop, met zijn linkerarm omhoog en een basketbal in de hand. Een supershot.
Stelen=vooruitgang Enkele maanden later publiceert Nike een vergelijkbare foto, maar gebruikt de skyline van Chicago als achtergrond, omdat Jordan dan speelt voor de Chicago Bulls van de National Basketball Association. Nike gebruikt die foto om Air Jordan sneakers te verkopen en in 1987 om het Jumpman-logo te maken.
Het mag, vindt de rechter, die oordeelt over de casus. Logisch dat Jacobus Rentmeester een claim neerlegt bij Nike, hij beroept zich op zijn rechten. Vergeefs. "Auteursrecht bevordert de vooruitgang van de wetenschap en de nuttige kunsten door anderen aan te moedigen vrijelijk te werken aan de ideeën en informatie die door een werk worden overgebracht", schrijft rechter Watford. "Dat is alles wat de fotograaf van Nike hier heeft gedaan."